Omówione w tym dziale fenomeny noszą miano charyzmatów, czyli szczególnych łask Ducha Świętego. Duch Święty udziela ich komu chce i jak chce. Charyzmaty to widoczne znaki działania Ducha Świętego, których celem jest pomoc ludziom w osiągnięciu zbawienia. Jedne z nich mają charakter zwyczajny, inne nadzwyczajny . Charyzmaty zwyczajne to łaski, które posiada każdy człowiek, ale nie każdy zdaje sobie z tego sprawę. Charyzmaty nadzwyczajne otrzymują zazwyczaj (choć nie jest to regułą) osoby prowadzące głębokie życie chrześcijańskie. Wiele charyzmatów omówiliśmy już dość szczegółowo. Tu przyjrzymy się takim charyzmatom, jakie posiada lub może otrzymać każdy z nas.
Można wyróżnić wiele charyzmatów zwyczajnych. Obdarzeni nimi są wszyscy ci, którzy dobrowolnie samych siebie lub jakąś cząstkę siebie ofiarowują Bogu lub innym ludziom. O charyzmatach zwyczajnych tak oto mówił Jan Paweł II:
„Działanie Ducha Świętego ujawnia się w różnorodności i bogactwie charyzmatów towarzyszących posługom, które przybierają różne formy i różne rozmiary w zależności od potrzeb czasu i miejsca, w takich np. dziedzinach, jak pomoc ubogim, chorym, niepełnosprawnym lub na różny sposób upośledzonym, czy też – na innej płaszczyźnie – udzielanie rad, kierownictwo duchowe, godzenie zwaśnionych, nawracanie grzeszników, przybliżanie słowa Bożego, skuteczne przepowiadanie słowem i piórem, wychowanie w wierze, gorliwe szerzenie dobra itd. Poprzez całą gamę charyzmatów Duch Święty daje Kościołowi udział w swojej miłości i świętości”
Charyzmaty zwyczajne przejawiają się więc w następujących posługach:
- udzielanie rad
- kierownictwo duchowe
- współczucie i miłosierdzie
- pomoc ubogim, chorym i niepełnosprawnym
- godzenie zwaśnionych
- nawracanie grzeszników
- życie zakonne
- post
- czystość
- ubóstwo
- posłuszeństwo
- przybliżanie słowa Bożego
Źródło: Wierzę w Ducha Świętego, Pana i Ożywiciela, Watykan 1992, s. 328
Charyzmaty nadzwyczajne, to widoczne, nadprzyrodzone działanie Ducha Świętego wśród ludzi. O charyzmatach nadzwyczajnych wspominał już Święty Paweł w 1. Liście do Koryntian:
"Nie chciałbym, bracia, byście nie wiedzieli o darach duchowych. Wiecie, że gdyście byli poganami, ciągnęło was nieodparcie ku niemym bożkom. Otóż zapewniam was, że nikt, pozostając pod natchnieniem Ducha Bożego, nie może mówić: «Niech Jezus będzie przeklęty!». Nikt też nie może powiedzieć bez pomocy Ducha Świętego: «Panem jest Jezus». Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch; różne też są rodzaje posługiwania, ale jeden Pan; różne są wreszcie działania, lecz ten sam Bóg, sprawca wszystkiego we wszystkich. Wszystkim zaś objawia się Duch dla [wspólnego] dobra. Jednemu dany jest przez Ducha dar mądrości słowa, drugiemu umiejętność poznawania według tego samego Ducha, innemu jeszcze dar wiary w tymże Duchu, innemu łaska uzdrawiania w jednym Duchu, innemu dar czynienia cudów, innemu proroctwo, innemu rozpoznawanie duchów, innemu dar języków i wreszcie innemu łaska tłumaczenia języków. Wszystko zaś sprawia jeden i ten sam Duch, udzielając każdemu tak, jak chce." (1 Kor 12,10-11)
W Piśmie Świętym możemy znaleźć przykłady ponad 30 różnego typu charyzmatów nadzwyczajnych. Największym Charyzmatykiem
był Jezus Chrystus, który dary te przekazał najpierw Apostołom, później siedemdziesięciu dwóm swoim uczniom, w końcu
wszystkim wierzącym.
Przykłady charyzmatów nadzwyczajnych:
- prorokowanie
- uzdrawianie
- wskrzeszanie umarłych
- znajomość myśli i zamierzeń ludzi
- znajomość odległych faktów
- wypędzanie złych duchów
- wizje
- natchnienia
- objawienia
- bilokacja
- stygmaty
- widzenie demonów
- słyszenie głosu
Te fenomeny omówiliśmy już dość szczegółowo w niniejszej publikacji.
W dzisiejszych czasach powstaje coraz więcej grup modlitewnych, zwanych Odnową w Duchu Świętym lub
Ruchem Charyzmatycznym. W grupach tych ujawnia się z wielką mocą nadprzyrodzone działanie Ducha Świętego,
ponieważ członkowie grup pragnąc żyć w zjednoczeniu z Duchem Świętym, gorliwie modlą się o wylanie Jego
szczególnych łask nad każdym, kto tylko tego zapragnie. Ten obrzęd zwany jest "Chrztem w Duchu Świętym."
W wyniku tej modlitwy wiele osób duchownych i świeckich otrzymuje potrzebne charyzmaty, które jeszcze
skuteczniej pomagają prowadzić ich samych, bądź też innych ludzi do zbawienia. Do najczęściej spotykanych
charyzmatów udzielanych przez Ducha Świętego w grupach modlitewnych należą:
- poznanie
- prorokowanie
- uzdrawianie
- wypędzanie złych duchów
- mówienie nieznanymi językami
- tłumaczenie nieznanych języków
- rozeznawanie duchów
- spoczynek w Duchu Świętym
Poniżej omówimy najważniejsze z nich:
"Charyzmat słowa poznania polega na udzieleniu komuś poznania jakiejś sytuacji, faktu, wydarzenia dawnego, obecnego czy przyszłego, nie za pomocą ludzkich środków, ale dzięki nadprzyrodzonemu objawieniu przez Ducha Świętego. Jest cząstką wszechwiedzy Bożej udzielonej naszemu umysłowi odnośnie jakiejś sprawy. Można go określić jako diagnozę, jaką ma Bóg co do konkretnego faktu, problemu, stanu duszy czy sytuacji, którą przekazuje w jednym momencie naszemu umysłowi."
"Kiedy w r. 1976 zwiedzałem różne ośrodki Odnowy w Duchu Świętym w Stanach Zjednoczonych, uczestniczyłem m. i. w dużym spotkaniu modlitewnym przeszło pięciuset osób w mieście South Bend. Podczas modlitwy ktoś podszedł do mikrofonu i powiedział: „Jest tu mężczyzna, który od dłuższego czasu nie słyszy. Pan teraz przywrócił mu słuch. Jeśli chce, może podejść tu i dać świadectwo”. Po kilku minutach podszedł do mikrofonu mężczyzna i powiedział „Wskutek wybuchu pocisku straciłem zupełnie słuch. Przed chwilą po raz pierwszy od tego czasu usłyszałem słowa z głośnika. Chwała Panu!” Nastała chwila powszechnej radości i „eksplozja” modlitwy wielbiącej. To klasyczny przykład słowa poznania, częstego w grupach modlitewnych."
Dar prorokowania różni się od daru poznania tym, że nie jest wiedzą, ale jakby "przesłaniem z nieba" skierowanym do konkretnej wspólnoty lub osoby, którego celem jest pokrzepienie, upomnienie, dodanie radości, wiary, światła, nadziei, czy odwagi. Jest głosem samego Jezusa, który zapewnia, że nadal żyje, że wciąż jest obecny wśród nas i że troszczy się o nasze codzienne sprawy.
"Duch Święty, o którym Jezus powiedział, że nauczy wszystkiego uczniów, przypomni wszystkie Jego słowa i doprowadzi ich do całej prawdy, posługuje się w tym ludźmi, niekoniecznie doskonałymi, wkładając w ich usta słowa, które pragnie przekazać. Proroctwo w ścisłym znaczeniu jest zatem mówieniem w imieniu Boga, specjalnym przesłaniem Chrystusa dla wspólnoty czy osoby, pod bezpośrednim natchnieniem Ducha Świętego. Człowiek otrzymuje słowo lub zrozumienie jakiejś sprawy i wewnętrzne przynaglenie, żeby je przekazać. Proroctwo niekiedy jest przepowiedzeniem przyszłości, najczęściej jednak dotyczy sytuacji obecnej i służy zbudowaniu, zachęcie i pocieszeniu (por. 1 Kor 14,3), dodaje ufności, nadziei, umocnienia. Prorok otrzymać może słowo Boże przez wizję, głos, myśl często wracającą, tekst Pisma św., czy sen (...)
Jednym z przejawów charyzmatu prorokowania jest szczególny dar korzystania z Pisma św. Niektóre osoby mają łaskę otwierania Pisma św. podczas wspólnotowej modlitwy i znajdowania tam fragmentu adekwatnego do sytuacji, który przeczytany silnie działa na słuchających, pobudzając do wielbienia, przynosząc pociechę smutnym, światło pogrążonym w bezradności itp. Czytane podczas modlitwy o uwolnienie czy egzorcyzmu słowo Boże wywiera wówczas głębokie wrażenie na osobie udręczonej, a także wywołuje gwałtowne reakcje niezadowolenia i złości u złego ducha, co wielokrotnie stwierdzałem podczas egzorcyzmów."
Dar mówienia językami lub modlitwy językami przejawia się na różne sposoby.
Najczęśćiej polega na spontanicznym wypowiadaniu "dziwnych" dźwięków lub sylab,
które nie mają żadnego znaczenia, a które to dźwięki wyrażają modlitwę jego serca do Boga.
Innym przykładem modlitwy językami jest mówienie językiem sobie nie znanym, a rozpoznawanym przez
tych z obecnych, którzy ten język znają.
Często spotykane w grupach Odnowy jest wypowiadanie przez jednego z uczestników dźwięków, które
zwykle nie są żadnym znanym językiem, a które po chwili zostaje wytłumaczone przez inną osobę, posiadającą charyzmat
tłumaczenia języków. Jest to wtedy proroctwo przeznaczone dla konkretnej grupy modlitewnej.
Spoczynek w Duchu Świętym to nagły upadek osoby, nad którą odprawiana jest modlitwa wstawiennicza. Zdarza się nie tylko w grupach modlitewnych, ale bardzo często także podczas specjalnej modlitwy o uzdrowienie i uwolnienie sprawowanej z udziałem zwykłych wiernych. Zdarza się to podczas ogólnej modlitwy wstawienniczej, kiedy to osoby wybrane zostają nagle jakby "zdmuchnięte" powiewem Ducha Świętego, który przetacza się przez kościół. Nie jest to jednak regułą, gdyż większość spoczynków ma miejsce podczas modlitwy indywidualnej z nałożeniem rąk. Osoba doświadczająca spoczynku nie odnosi żadnych obrażeń podczas upadku na ziemię, nie czuje też bólu. Sprawia wrażenie nieprzytomnej, gdy tymczasem jest przytomna i całkowicie świadoma tego, co się wokół niej dzieje, ale nie może się poruszyć. Spoczynek w Duchu Świętym jest wyraźnym dotknięciem Boga, który staje się impulsem do nawrócenia, przemiany życia lub pogłębienia swoich relacji z Bogiem.
Szatan małpuje Boga i on również w nadprzyrodzony sposób może oddziaływać na człowieka. W sferze duchowośći o pomyłkę nie trudno. Każdy fenomen wymaga więc właściwego rozeznania. W dzisiejszych czasach szczególnie ważne jest odróżnienie na przykład prawdziwego opętania od różnych chorób psychicznych, które przecież mogą dawać podobne objawy. Doświadczony egzorcysta nie ma z tym większego problemu, jednak postawienie pewnej diagnozy musi potrwać jakiś czas. Wielką pomocą dla egzorcystów są osoby obdarzone charyzmatem rozeznawania duchów, którym w jednej chwili w nadprzyrodzony sposób zostaje objawione, czy dany dana osoba jest chora psychicznie, czy też znajduje się pod wpływem złego ducha. Charyzmatem tym obdarzani są często księża egzorcyści lub członkowie grupy modlitewnej, która modli się o uwolnienie od złego ducha osoby opętanej.
Źródło: http://www.sfd.kuria.lublin.pl
Szatan zawsze małpuje Boga. Wiele nadprzyrodzonych zjawisk może pochodzić od szatana. To dlatego w przypadku głośnych cudów, objawień rzeczywistości nadprzyrodzonej, jak również innych szczególnych charyzmatów Kościół przez długie lata zachowuje wstrzemięźliwość w ocenie. Nie znaczy to jednak, że zjawisk tych nie da się odróżnić. Prawdziwe działanie Boga ujawnia się zazwyczaj u osób świątobliwych, cichych, rozmodlonych, ogromnie pokornych, bezinteresownych, nie pragnących rozgłosu, żyjących duchem Ewangelii.
"Autentyczni charyzmatycy nie reklamują się, nie przyjmują wynagrodzenia, nie liczą na własne siły czy uzdolnienia, ale wyłącznie na moc nadprzyrodzoną, uproszoną przez modlitwę. Dalszymi ważnymi kryteriami prawdziwości ich charyzmatu jest rozmodlenie, głęboka wiara i miłość, zgodność życia z ewangelią, głęboka pokora i nie szukanie własnej chwały, równowaga ducha i przede wszystkim dobre i trwałe owoce. Dodajmy, że charyzmatyk w swej posłudze nie traci sił, nie musi się doładowywać jakąś energią, jak to czynią różni fałszywi uzdrowiciele, energoterapeuci, radiesteci itp."
Złe duchy działają w podobny sposób. Jednak aby mogły działać, potrzebna jest nasza zgoda. To dlatego zło przychodzi zawsze pod maską dobra, pomocy, uzdrowienia, czy odnalezienia właściwej drogi życiowej w formie spirytyzmu, okultyzmu, magii, bioenergoterapii, radiestezji, czy różnych sekt. Wielu egzorcystów podkreśla, że nasza zgoda na takie praktyki ma często tragiczne konsekwencje w postaci nękań szatańskich, chorób, a nawet opętań. Takie nadprzyrodzone działanie złych duchów ujawnia się u osób żyjących daleko od Boga (choć często sprawiających inne wrażenie), interesownych, pysznych, szukających zarobku, uznania, poklasku. Pomoc, czy wręcz uzdrowienie często przychodzi, ale po pewnym czasie zaczyna się zazwyczaj lawina kłopotów. Ksiądz Prałat Marian Piątkowski mówi o tym tak:
Charyzmatyk często otrzymuje osobisty znak wzywający do użycia charyzmatu, np. silne bicie serca, mrowienie w ciele, jakąś wizję, głos, charakterystyczne natchnienie. Ponieważ jest to dziedzina bardzo delikatna, w której łatwo o pomyłkę i złudzenie spowodowane przez demona, Kościół domaga się właściwego rozeznania jego autentyczności, tym bardzie starannego, im ważniejszej sprawy dotyczy. (Dlatego np. długo i nie bez trudności rozeznawany był charyzmat objawień św. Bernadety Soubirous z Lourdes, czy św. Faustyny Kowalskiej i dlatego także Kościół ociąga się z oceną wydarzeń w Medjugorie)(...)
Wiadomo, że także szatan może oddanym sobie osobom przekazywać uzdolnienia, uwrażliwienia i władze przewyższające naturalne możliwości człowieka, takie jak jasnowidzenie, pismo automatyczne, doświadczanie podróży duchowych, przewidywanie przyszłych wydarzeń (prekognicja), wyczuwanie zjawisk niekorzystnych dla danej osoby, wywieranie negatywnego wpływu przez złorzeczenia nacechowane wielką złośliwością, przenikliwość w dostrzeganiu u ludzi sił diabelskich, słyszenie dziwnych głosów, które niekiedy tylko przeszkadzają, a nieraz zalecają co czynić, czym się kierować, czego unikać. Aby ukryć swoją tożsamość, sugerują nawet wspólną modlitwę.
Źródło: http://www.sfd.kuria.lublin.pl